بادیان
باديان را در عربی رازيانه و راز يانج، در سنسكريت و هندی و هوريكا ميگویند.
باديان در اكثر حصص افغانستان بصورت خود رو ميرويد، و هم كشت ميگردد قسم خودرو آن دانه های كلانتر، و زرعی آن نسبتاً دانه های كوچكتر دارد كه بنام انيسون يافت ميشود.
سبز ی كارها آنرا بنام گشنيز شامی بفروش ميرسانند.
باديان در نواحی كابل و سمت شمالی مانند استالف، شكردره، گلدره، سراي خواجه ، همچنين جلال آباد ميرويد.
راجع به افعال و خواص باديان نه تنها طب يونانی معلومات مفصل داده بلكه مهمترين كتب دوا سازی جهان از باديان شرح مفصلی نوشته اند.
از قديم انسانها باديان را شناخته اند و ازان تعريف نموده اند.
اطبای قبل الميلاد گفته اند: كه هر گاه روزانه يك مثقال باديان را با مخلوط يك مثقال شكر از برج حمل الی اول سرطان، در اول نزول آفتاب بخوريد در طول همان سال به هيچ مرض مبتلا نميشويد.
بقراط نوشته است: تخم آن گرمتر از برگ آن و بيخ آن قويتر از تمام بته و دانه آنست.
باديان برای دفع درد سينه، كبد، طحال، گرده ها و مثانه مفيد است علاوتاً مقوی معده، محلل اخلاط غليظه، و زياد كننده شير مادران، و طبخ تخم آن مخلوط باگل گاوزبان، جهت رفع خفقان مؤثر است.
مخلوط باديان يا زيره سبز، جهت رفع اسهال، و تقويت معده و مخلوط آن را با سكنجبين برای رفع تب های كهنه تجويز مينمايند باديان ميده شده را با گل قند جهت تقويه معده، و رفع رطوبت و بلغم مجرب ميدانند.
هرگاه باديان را ميده نموده، در سركه انگور تر و چند ساعتی بگذاريم بعد آنرا خشك كرده، بين خريطه كوچك انداخته در مواقع ذكام و نزله بارده و سرماخوردگی بوكنيم خیلی مفيد ثابت ميشود.
معالجه آسم با باديان:
يك قاشق فرنی خوری باديان را به يك پياله آب جوش انداخته و برای ده دقيقه دم داده شود، و بعدازكشيدن صافه با عسل شيرين صبح، چاشت و شام يك يك پياله خورده شود، مسكن آسم و سرفه ميگردد.
معالجه قلنج با باديان:
پانزده الی سی گرام باديان را كوبيده، بداخل يك ليتر آب جوش انداخته 15 دقيقه دم داده شود پس از گذشتاندن از صافه، با عسل شيرين و بعد از غذا يك پياله ازان نوشيده شود علاوه بر تسكين قلنج، برای رفع تشنج و عفونت روده ها نيز مفيد ثابت ميگردد.
معالجه اختلافات گرده و باريشه بته باديان:
دم كردهء ريشه بتهء باديان، ادرار آور خوبيست كسانيكه به اختلالات گرده مبتلا شده اند. سی گرام ريشه خشك و يا تازه بته باديان در يك پياله آب جوش 15 دقيقه دم داده پس از گذشتاندن صافه شيرين نموده و بعد از هر غذا يك پياله ازان صرف نمايد.
ضماد گرم باديان ورم پستانها را معالجه ميكند:
15 الی 30 گرام باديان را كوبيده، در داخل يك ليتر آب جوش انداخته، برای 10 الی 15 دقيقه دم داده شود، بعد ازكشيدن از صافه، پارچه ململ پاك را تر نموده، بالای پستان بصورت كامپرس پتی، گذاشته شود از ورم آن ميكاهد.
خانمهای شيرده كه شيرشان كم است، در داخل يك پياله آب جوش يك قاشق قهوه خوری باديان انداخته، ده دقيقه گذاشته شود كه دم بخورد بعد از گذشتاندن از صافه شيرين نموده يك پياله قبل از غذا خورده شود سبب افزونی شير شان ميگردد.دم كرده باديان را برای شستن چشم نيز بكار ميبرند.
تركيبات كيمياوی:
12 فيصد روغن ثابت، كمی قند و موسيلاژ، اسانس قابل استخراج آن چهار الی شش فيصد ميباشد.اسانس باديان توسط عمل تقطير ذريعه انبيق بدست ميآيد. تفاله آنرا برای چارپايان ميدهد زيرا 12 الی 20 فيصد مواد چربی و مواد پروتینی دارد.20 گرام بادیان را در يك لیتر آب جوش داده مانند جای می نوشند اسانس بادیان را از يك الی 15 قطره می خورند. در عربستان عرق باديان را جهت تقويه قوه باء می نوشند.در قرن پنجم (مارسلوز امپريكوس) نسخه مؤثر و قطعی برای دفع سرفه توسط باديان داشت، كه دستور تهيهء آنرا چنين توصيه ميکرد: اگر يك مشت باديان را برای ده روز در يك ليتر شراب سرخ مخلوط نمائيد، و محلول مذكور برای چند روز آهسته آهسته نوشيده شود، مزمن ترين سرفه ها را دفع ميكند.در ايتاليا تبليغات دامنه داری، راجع به مفاد باديان مينموده و ميگفتند كه باديان مقوی، نیرو دهنده، ملين و آرام كننده ميباشد. معالجه سياه سرفه، درد معده، ورم پستان، اختلالات عصبی، درمان قاعدگی اختلالات گرده نيز با باديان صورت ميگیرد.
باديان يا:باديانه، رازيان، رازيانه، رازيانج، رازيام، بادتخم، و ذيان، والان ميگويند.