اسپشتا یا یونچه

یونچه در افغانستان بنام (دشلوی) و (پشلوی) یاد ميشود كه بيشتر در سمت مشرقی خصوصاً لغمان پیدايش دارد. یونچه در مخزن الادويه هند قوتی لوتوس، در عربی (وزق) گفته ميشود.

یونچه سرشار از ویتامینهای (A.C.D.K) ميباشد، پخته و خام خورده ميشود، استخوانهای اطفال را سخت، و در رشد شان اثر نيكوئی دارد، و هم در ازدياد شهوت خيلی مؤثر است.

تخم یونچه را با روغن زیتون جوش داده، بعد از فلتر روغن مطلوب بدست ميايد كه برای مبتلايان رعشه در وقت حمام ضمن عرق در وجود مالش داده شود خيلی مفيد ثابت ميگردد.

در بعضی نقاط هند برای معتادين چرس، الكول، و سائر دخانیات كه خواهش ترك آنرا داشته باشند چنين تعامل مينمايند كه یونچه را در بين الكول انداخته و بعد از انقضای دوماه محلول الكولی را فلتر و عندالموقع چند قاشقی در الكول نوشابه مخلوط و بايك گیلاس آب به او ميدهند، چون يونچه قسماً مواد صابونی دارد معتادين را آنقدر ناراحت ميسازد كه از عمل متنفر و به ترك آن مجبور ميشوند.

هكذا قبل از خوردن ترياك، كشيدن چرس، سگرت، يك قاشق از محلول الكولیك یونچه به معتاد داده ميشود كه باينصورت از عمل شان نفرت مينمايد.

تقريباً سه صدگرام گياه خشك یونچه را در يك ليتر آب بقدری جوش دهيد كه نصف آن تبخير شود، مواد باقيمانده را توسط فشار از صافه گذشتانده بالای آن (900) گرام بوره انداخته و دوباره حرارت دهيد، تا بقوام آيد.

ازين شربت روزانه يك الی دوصد گرام به اطفال تان بدهيد، يك غذای مفيد بوده آنها را تندرست مينمايد.حيواناتيكه به نرمی استخوان مبتلا باشند مقدار يونچه كه باشبدر مخلوط شده باشد بحيوان بخورانيد.

نوت: در مزارعيكه مقدار زياد يونچه ميرويد، بايد از چراندن حيوانات خود داری شود، زيرا خوردن زياد گياه يونچه نسبت تخمر داشتن مواد صابون سبب مرگ حيوانات ميشود.

البته خوردن مقدار كم آن برای آنها مفيد است.ضماد خام يونچه مخلوط باعسل نرم كننده دمل و استعمال ضماد پخته آن، روز دو مرتبه طور مالش، سبب كمی رعشه ميشود.

تركيبات كيمياوی يونچه:

تفاوت تركيبات آن بعد از پخته شدن و قبل از آن زياد است. يونچه جوان مقدار زياد پروتين را دارا است اما بعد از گل كردن، پروتين، سلولوز و كاربن هايدرات آن زياد ميباشد.پروتين يونچه دارای لیزین، ارژنين، هسترين، ويتامين (A.D.C) و بمقدار زياد ويتامين (K) ميباشد.

يونچه در كتب يونانی:

قسم باستانی آن برای تداوی قره چشم و آشاميدن آن، برای رفع استسقا، يرقان، فلج، رفع سموم، اصلاح اخلاط ثلاثه، صفرا، خون و بلغم فاسد مفيد است. و هم ملين و مشتهی ميباشد. خصوصاً مخلوط يونچه باكاسنی و گل بيد و انجير كه عرق آن توسط انبيق كشيده شود، برای رفع استسقا مؤثر تر است.

یونچه یا: اسپرس- اسپست

Medicago Savita: La

Alfalfa, Lucerne : En

Luzerne: Fr